Zielona herbata – działanie i właściwości

Zielona herbata słusznie nazywana jest „chińskim sekretem zdrowia”, ponieważ regularne jej stosowanie wydłuża życie. Kiedyś dostępna była jedynie w aptekach, a dziś bez żadnych ograniczeń możemy korzystać z uzdrawiających właściwości, w dowolnym miejscu na świecie. O tym skąd wziął się zwyczaj picia zielonej herbaty, jakie są jej zalety i jaki ma wpływ na organizm, dowiemy się z dalszej części artykułu.

Skąd pochodzi zielona herbata?

Do Europy przywędrował w ok. XVI w. i od tej pory pozyskuje coraz to większe grono wielbicieli. Napój ten od ok. 5 tys. lat stanowi nieodłączny element życia mieszkańców Chin. Choć to tam narodził się zwyczaj picia tej herbaty, to został bardzo mocno rozpowszechniony na inne kraje kontynentu azjatyckiego, od Japonii, aż po Bliski Wschód. Obecnie wyróżniamy następujące gatunki herbaty zielonej: matcha, sencha, gunpowder i longing (lung ching).

Jak powstaje ta odmiana herbaty?

„Camellia sinensis”, bo tak brzmi jej oryginalna nazwa, to krzew, który posiada zielone liście, brązowe owoce i białe lub różowe kwiaty. Zaraz po zerwaniu liście poddawane są procesowi ogrzewania na parze, które ma na celu zniszczenie związków chemicznych, odpowiedzialnych za fermentację. Bez obaw, naturalne substancje, jak i aromat pozostają niezmienne. W ostatnim etapie liście są zawijane i suszone, dzięki czemu w smaku zielona herbata jest delikatniejsza, niż jej czarny odpowiednik.

Źródło: www.pixabay.com

Wartościowy skład zielonego naparu

Wywar ten jest niesamowicie bogaty w potrzebne organizmowi substancje odżywcze. Zawiera w sobie:

  • prowitaminę A i witaminę: B1, B2, C, E, K, PP (niacyna)
  • mikroelementy: wapń, fluor, żelazo, sód, potas i cynk
  • związki chemiczne: kofeinę, olejki eteryczne i polifenole (przeciwutleniacze

Parzenie zielonej herbaty

Suszone liście, w zależności od rodzaju herbaty, powinno zalewać się wodą o temperaturze wynoszącej 60 – 90 °C. Generalna zasada mówi, że im lepsza jakość liści tym krótszy czas parzenia (ok. 2 – 3 minuty), by herbata nie nabrała gorzkiego smaku. Co ciekawe, jedne i te same liście mogą być parzone nawet 3 razy. Pierwszy wywar powinno się wylać, ponieważ jest bardzo gorzki, a wysoka temperatura uwalnia z liści wszelkie zanieczyszczenia. Przy drugim parzeniu liście pobudzają i rozprostowują się, co powiększa ich delikatne i łagodne walory smakowe.

Ile pić?

Naukowcy jednogłośnie stwierdzają, że herbata jest wspaniałym płynem, który pomaga organizmowi wrócić do prawidłowego funkcjonowania, jednak nie należy przesadzać z jego ilością. Rekomenduje się, by dzienna dawka wywaru z zielonej herbaty nie przekraczała 2 – 3 filiżanek. Wszystko jest dla ludzi, jednak do wszystkiego trzeba podejść ze zdrowym rozsądkiem i umiarem.

Wpływ zielonej herbaty na zdrowie

  1. Właściwości pobudzające – obecność kofeiny w tym napoju wpływa przepływ neuroprzekaźników, zwiększając przy tym koncentrację i zdolności zapamiętywania oraz zmniejszając uczucie zmęczenia. Uwaga! Zbyt częste spożywanie tej herbaty może powodować rozdrażnienie i nerwowość.
  2. Właściwości wspomagające trawienie i odchudzanie – pobudza namnażanie kwasów żołądkowych, co wspiera proces trawienie pokarmu, niweluje uczucie pełności i wspiera przemianę materii.
  3. Właściwości wspierające układ kardiologiczny – chroni przed nadciśnieniem, chorobami wieńcowymi, miażdżycą, zawałem mięśnia sercowego. Herbata ta również reguluje czynności serca, zwiększa przepustowość naczyń krwionośnych, minimalizuje ryzyko tworzenia się zakrzepów oraz uwalnia żyły od osiadania cholesterolu.
  4. Właściwości przeciw kancerogenne – zawarty w herbacie polifenol (przeciwutleniacz) zapobiega powstawaniu raka trzustki, odbytu,skóry, okrężnicy, piersi, żołądka oraz zmusza istniejące komórki nowotworowe do obumierania.
  5. Właściwości antyalergiczne i przeciwzapalne – polifenol łagodzi reakcje alergiczne oraz chroni przed powstawaniem stanów zapalnych w organizmie. Hamuje namnażanie się drobnoustrojów chorobotwórczych, przyspiesza proces gojenia się ran i zmniejsza obrzęk.
  6. Właściwości ochronne zębów – blokuje powstawanie płytki nazębnej, zmniejsza produkcję kwasów powodujących próchnicę, daje uczucie świeżego oddechu, a zawarty w herbacie fluor wzmacnia strukturę zęba.
  7. Właściwości zachowania młodego wyglądu – chodzi o to, że zielona herbata zawiera w sobie substancje, która opóźnia proces starzenia się ciała, poprzez wyeliminowanie wolnych rodników.
  8. Właściwości kosmetyczne – obecnie mnóstwo kosmetyków jest wytwarzana na bazie liści zielonej herbaty, np.: perfumy, żele pod prysznic, toniki, kremy do skóry odwodnionej i suchej, balsamy nawilżające czy produkty do włosów. Dodatkowo reguluje nadmierną pracę gruczołów łojowych, odpowiadających za przetłuszczanie się włosów i skóry głowy, a w efekcie czego powstanie łupieżu.
  9. Właściwości ochronne oczu – udowodniono naukowo, że u osób regularnie pijących zieloną herbatę, ryzyko pojawienia się chorób narządu wzroku (np. jaskra) jest mniejsze o prawie 75%.
  10. Właściwości ochronne przed chorobami neurodegeneracyjnymi – z badań wynika, że spożywanie wywaru z zielonej herbaty powstrzymuje pojawienie się chorób takich jak Alzheimer czy Parkinson.
  11. Właściwości diabetologiczne – wywar ten poprawia wrażliwość organizmu na insulinę oraz wspiera proces tolerancji glukozy u młodych, zdrowych osób.
Źródło: www.pixabay.com

Skutki uboczne picia zielonej herbaty

  1. Duże stężenie fluoru – niestety napój ten zawiera duże ilości fluoru, który jest szkodliwy dla organizmu.
  2. Anemia – katechiny zawarte w tej herbacie mogą przyczyniać się do nieprawidłowego wchłaniania się żelaza z pożywienia, sprzyjając rozwojowi anemii. To samo tyczy się minerałów, nie będą wchłaniane jeśli zieloną herbatą będziemy popijać posiłek. Można temu zapobiec, używając produktów bogatych w witaminę C i żelazo.
  3. Zielona herbata, a kobiety w ciąży i karmiące piersią – dla tych pań dzienny limit spożycia tego wywaru wynosi 2 filiżanki. Chodzi o to, by nie doprowadzić do poronienia oraz nie zaszkodzić zdrowiu dziecka.
  4. Problemy żołądkowe – błędem jest picie tej herbaty na pusty żołądek, ponieważ zawarte w niej taniny mogą wywołać nudności, zaparcia i wymioty.
  5. Uwaga na leki! – osoby, które leczą się na choroby układu nerwowego powinny ograniczyć spożycie tej herbaty oraz powinny pamiętać, by nie popijać ich zaraz po zażyciu leków. Praca na zwiększonych obrotach może powodować przyśpieszoną akcję serca, zawroty głowy oraz wzrost ciśnienia krwi.
  6. Ryzyko wystąpienia osteoporozy – zielona herbata wypłukuje z organizmu pierwiastek wapnia, który jest potrzebny do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania kości.
  7. Nadmiar kofeiny – zbyt duża dawka kofeiny może negatywie wpłynąć na pracę organizmu, który broniąc sie przed nią będzie powodować zgagę, biegunkę, zaparcia, cukrzycę, zespół jelita drażliwego, uczucie niepokoju, bezsenność oraz zakłócenia akcji serca.
  8. Choroby wrzodowe – ten rodzaj herbaty pobudza układ trawienny do wytwarzania soków żołądkowych, dlatego nie zaleca się picia jej przez osoby cierpiące na choroby wrzodowe żołądka.
  9. Właściwości uzależniające – jak powszechnie wiadomo, uzależnić się można od wszystkiego. Zawartość kofeiny w zielonej herbacie tylko potwierdza teorię, że zbyt częste sięganie po nią może spowodować jej przewagę nad rozumem i silną wolą osoby zdominowanej.

Czy napój ten jest odpowiedni dla dziecka?

Znając wszystkie wady i zalety tego wywaru, zdania rodziców są podzielone. Jedni twierdzą, że ich pociechy nie powinny mieć styczności z zieloną miksturą, ponieważ zawiera ona kofeinę, która może mocno pobudzać dzieci i powodować zbyt duże obciążenie ich układów sercowych. U dzieci układ kostny dopiero co się rozwija, dlatego wypłukiwanie wapna jest niepożądanym efektem ubocznym. Dzienny limit picia zielonej herbaty u dzieci wynosi 1 filiżankę, dlatego przy przedawkowaniu mogą pojawić się dolegliwości żołądkowe i problemy z układem krwionośnym (anemia). Zwolennicy uważają, że aby potomstwo mogło spożyć ten napar, trzeba spełnić dwa warunki. Po pierwsze zachować dzienny limit. Po drugie przy wielokrotnym zaparzaniu tych samych liści, maluchom można podać dopiero wywar drugiego parzenia, który jest pozbawiony zanieczyszczeń, a jego smak jest łagodniejszy.

W razie pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości, co do możliwości regularnego stosowania zielonej herbaty, warto skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą. Jak już wcześniej było powiedziane, jeśli coś jest dobre, ale wykorzystywane w nieodpowiedni sposób, jest w stanie zaszkodzić.